Naar aanleiding van mijn laatste column wil ik toch wat nader ingaan op hoe je nu de sfeer op school kunt keren. Allemaal harp leren spelen en stenen neerleggen?
NEEEEEE!!!
Als ik terugdenk kom ik tot de volgende punten:
-
Analyseer de situatie; probeer het zo helder mogelijk te krijgen: wat speelt er bij de kinderen, wat speelt er bij jezelf. Wat is iedereen aan het leren, wat zijn de behoeften? Probeer vooral je oordelen te onderzoeken en los te laten. Accepteer de situatie zoals hij is; weerstand brengt je uit evenwicht. Geen enkel kind wil ‘vervelend’ doen; eigenlijk is iedereen op zoek naar harmonie. Alleen lukt het soms niet; of gaat het heel onhandig.
-
Bedenk dingen die je zou kunnen doen om de sfeer te keren: spelvormen, verhalen, muziek, het moment waarop je ermee gaat werken, gespreksvormen, creativiteit, beweging etc etc. Laat dit vervolgens volledig los en vertrouw erop dat je denkbeeldige rugzakje gevuld is; en dat je eruit kunt putten als dat nodig is.
-
Probeer tot rust te komen. Bij je gevoel, je intuitie, je bron of hoe je het maar zou willen noemen. Voor de een is dat een meditatie, voor de ander een wandeling en voor weer een ander de afwas doen; zoek je eigen vorm. Durf te vertrouwen dat je precies dat zult doen wat de groep nodig heeft. Als je je te krampachtig vasthoudt aan de voorgenomen activiteit kun je er zeker van zijn dat je de kinderen niet werkelijk bereikt: Zij voelen direct aan of je iets vanuit je totale ‘zijn’ doet, of alleen met je hoofd.
-
In die staat van innerlijk rust ga je de groep in. Ik heb gemerkt dat het heel belangrijk is je eigen gevoelens en kwetsbaarheid te laten zien; daarmee geef je tegelijkertijd aan dat je ook een mens bent en net als zij, en soms ook dingen doet die niet helmaal juist zijn achteraf.
-
Belangrijk is ervan uit te gaan dat de kinderen heus weten en voelen wat wel en niet door de beugel kan. Laat dat belerende vingertje dus gewoon weg. Dat vertrouwen in hun ‘weten’ is op zich al een grote stap naar harmonie.
-
Meestal vertel ik iets in de trend van: “we kunnen praten over dingen die niet leuk waren, maar soms kan je er ook op een andere manier mee bezig zijn.” Vaak voel je dan al een zucht van verlichting: ‘geen preek’.
-
Soms zal je in een concrete situatie deze stappen heel snel moeten nemen. Ik roep de betreffende kinderen dan vaak bij elkaar en vraag bijvoorbeeld even 10 tellen stilte, of ik pak de klei terwijl ik nog absoluut niet weet wat ik ga doen. Deze korte periode gebruik ik dan om even weer in mijn vertrouwen te komen dat er een oplossing komt om het betreffende probleem op te lossen. Al doende ontstaat er een activiteit of gesprek en kunnen emoties geuit worden en de sfeer weer omslaan.
-
Als je merkt dat een situatie je persoonlijk heeft geraakt en je boos wordt; geïrriteerd of wat dan ook, neem even een korte time-out, vraag je collega het over te nemen of verwoord je emotie naar de kinderen: “Ik werd even echt boos zeg, jij ook? Zullen we even diep ademhalen?” Of: “Ik heb even rust nodig, want ik ben zo verdrietig.”
Tja, als ik het zo opschrijf klinkt het zo gemakkelijk. Maar dat het uitwerkingen heeft die soms onverwacht zijn bleek afgelopen vrijdag, de laatste dag voor de vakantie: Henk (10) had vaak de neiging om zijn boosheid fysiek te uiten. Ook gezamenlijke activiteiten vond hij vaak moeilijk. Na de kring met de harp was het verbazingwekkend goed gegaan: hij had een ‘boosdoos’ voor zichzelf gemaakt met twee knuffels erin die hij in geval van een boze bui mocht slaan.
Die vrijdag was er een klein voorvalletje geweest en had ik een gesprekje met hem kunnen hebben; waarbij voor het eerst ook zijn eigen gedrag ter sprake kon komen. Na dit gesprekje wilde hij popcorn bakken voor in de slotkring. Tot ieders grote verbazing nam hij in de slotkring de leiding; vertelde dat hij voor iedereen een bakje popcorn had gemaakt en dat hij dat zelf wilde geven met een klein verhaaltje erbij. En daar stond de kleine Henk, voor iedereen had hij een woordje; voor de begeleiders: “Ivo, ik vind het fijn dat je zoveel doet voor de school”, voor zijn vriendjes, maar ook voor de kinderen waar hij vaak ruzie mee had: “Jeroen ik vind het fijn dat je na een ruzie vaak het goede voorbeeld geeft” .
Tja, en dan is de sfeer toch wel echt gekeerd…
Posted in: Algemeen.