Volwassenen als voorbeeld

Als je het hebt over volwassenen als voorbeeld, denk je al gauw aan vaardigheden die een kind leert van volwassenen: rekenen, koken, timmeren…

Ik denk echter dat er een veel grotere leer-kracht is die wij vaak over het hoofd zien maar héél erg belangrijk is. Dat zijn de levenslessen die volwassenen, meestal onbewust, overdragen aan kinderen. Dat zijn de lessen die overal, continue aanwezig zijn: Hoe ga jij zelf als volwassen mens met de gebeurtenissen in het leven om?

Die lessen zijn er de hele dag door, tijdens het koken, tijdens de rekenles, tijdens de ruzie met je schoonmoeder…. Kinderen pikken onbewust op of jij kookt met plezier, de rekenles met enthousiasme geeft of je schoonmoeder met respect benadert. Dat vormt hen op de diepere lagen.

Hoe ziet dat er dan concreet uit op Aventurijn? Ik denk dat het van groot belang is dat de volwassenen om het kind heen, proberen zich zoveel mogelijk bewust te zijn van wat en hoe zij de dingen doen en verwoorden; verbale en non-verbale communicatie.

Zo was een begeleider van de tieners laatst een nieuwe zandbak aan het graven. Geen tiener deed mee,

maar deze begeleider liet op een dieper niveau zien dat het een goed idee kan zijn om na een hele tijd binnen te zijn geweest, buiten fysiek bezig te zijn. Dat het fijn is dat dingen worden afgemaakt, dat dingen mooi worden gemaakt, dat als je elke keer een stukje doet het uiteindelijk resultaat geeft. Kortom non-verbaal heeft hij op wezenlijk niveau de kinderen levenslessen geleerd. Al zou een oppervlakkige bezoeker denken: waarom is hij niet bij de jongeren? En de kinderen zullen thuis nooit zeggen: “Ik heb vandaag geleerd dat je dingen af kunt maken…” 

Van de andere kant zie ik dit ook gebeuren bij ouders. Ouders hebben een mening en communiceren die wel of niet. Ook hierin zijn zij voorbeeld voor de kinderen. Ga je in overleg, stel je vragen, of ga je je mening  in je eentje verkroppen of zelfs bij andere ouders verkondigen?

Heel duidelijk zie ik dit soms bij het vertrek van kinderen bij Aventurijn, of juist bij een andere school als zij naar Aventurijn komen. Als na een aantal jaren enthousiast schoolbezoek de doelen van ouders en/of kind een andere richting op gaan, kan dat op verschillende manieren gecommuniceerd worden. Het is voor sommige mensen makkelijker om ergens weg te gaan als je boos bent. Als je dit communiceert naar de school ( en dus ook naar je kind) gooi je als het waren een negatieve sluier over de fijne jaren die het kind en jijzelf daar hebben gehad. Een periode waar ze mooie herinneringen aan zouden kunnen hebben wordt overschaduwd door negativiteit. Je leert het kind dat ergens weggaan met “gedoe” gepaard gaat, dat mensen waar je een band mee hebt, ineens niet meer OK kunnen zijn, dat afscheid nemen niet nodig is.

Als je als ouder echter in staat bent om op een open manier te communiceren, met respect voor  jezelf  je kind en de school/begeleiders, kan je vertrek op school ook dáár als een voorbeeld afgerond worden. Dan zijn ouders soms zelfs verbaasd dat wij meedenken naar een andere passende plek voor het kind. Het kind behoudt goede herinneringen, kan rustig afscheid nemen en kan opgeruimd een nieuwe stap nemen naar een andere omgeving. Het heeft geleerd te kunnen vertrouwen op de mensen waar het een periode intens mee om is gegaan.

Klinkt mooi hè? Maar best lastig, voor je het weet zit je zo in je eigen emoties, dat je niet eens door hebt wat je aan het overdragen bent. Het vraagt moed om hier uit te stappen, maar als je dat lukt ben je ook daarin weer voorbeeld.

Voor mijzelf werd duidelijk hoe dit mechanisme werkt toen we, nadat het schoolgebouw door brand was verwoest, moesten besluiten: doorgaan of stoppen. We kozen ervoor om door te gaan; verder te gaan om kinderen te laten ervaren dat als je iets ergs overkomt, je kunt doorzetten en dat er zelfs iets nóg mooiers terug kan komen. Ik hoop – en ben er eigenlijk wel van overtuigd – dat alle kinderen die de brand hebben meegemaakt, en nu zien wat er voor terug is gekomen, dit besef ergens in zich meedragen. Dát is leren van het leven!

 

 

Posted in: blog schoolleider.