Deze vraag wordt regelmatig gesteld op informatiemiddagen. Uiteraard is dit een lastige vraag omdat de manier waarop hoogbegaafdheid wordt geuit bij elk kind verschillend is. Allereerst is er natuurlijk de vraag; wat is hoogbegaafdheid precies? Ooit las ik een artikel waarin beweerd werd dat alle babies in principe zeer intelligent geboren worden, maar dat dat uitdooft. Met andere woorden, zou het zo kunnen zijn dat wij opvoeders en onderwijzers kinderen dommer maken in plaats van slimmer, zoals toch het idee achter onderwijs is….?
Laat ik deze vraag eens vanuit eigen observaties bekijken. Op Aventurijn zijn er kinderen die hier vanaf hun jonge jaren opgroeien en nooit enige tests hebben gedaan. Ook zijn zij nooit onderworpen geweest aan het traditionele schoolsysteem of voorgeprogrammeerde lesjes. Ik kan dus niet met zekerheid zeggen of zij hoogbegaafd zijn of niet.
Wat ik wel zie is dat zij onderzoekend de wereld verkennen, gretig informatie opzuigen die hen interesseert en alles op hun eigen tijd en tempo doen.
Zo las de jongen die nu op de Technische universiteit zit pas toen hij 10 was en schrijven….ach dat kwam later nog wel eens. Kinderen leren vaak heel anders dan wij denken. Ik zeg wel eens voor de grap; op een reguliere school leer je in een lijn; van A naar B. Op Aventurijn leer je drie dimensionaal; vanuit een geheel. Bezoekers van buiten valt op dat de kinderen hier zo wijs zijn. Maar zijn ze dan dus hoogbegaafd?
Meestal worden kinderen pas tot hoogbegaafdheid bestempeld als zij in het reguliere onderwijs niet lekker draaien; ze vervelen zich, gaan onderpresteren of slaan een klas over en redden het sociaal-emotioneel niet. Dan worden ze getest en blijken “hoogbegaafd”. De vraag is natuurlijk of dit iets zegt over het falende onderwijs, of dat het iets zegt over het kind.
Maar hoe dan ook, deze kinderen passen vaak niet op een reguliere school. Soms komen ze bij Aventurijn terecht. Wat ik dan zie is dat deze kinderen en jongeren helemaal niet grijpen naar de standaard boekjes en lesjes (al helemaal niet naar het zgn, verrijkingsmateriaal). Zij gaan ( soms na een periode van unschooling) vaak juist heel zelfstandig projecten doen.
Sommige kinderen zie je spel gaan doen dat zij eerder hebben overgeslagen : een meisje van 8 ging uitgebreid in de poppenhoek spelen of een jongen van 11 was niet weg te slaan uit de bouwhoek. Vaak zijn zij ook juist actief op sociaal gebied; vrienden maken, leren omgaan met conflicten, grenzen zoeken etc.
Wat ik eigenlijk bij al deze “hoogbegaafde” kinderen zie is dat als je hen de ruimte geeft hun eigen weg te gaan, zij die weg gaan en daarin hun eigen uitdagingen zoeken die passen bij hun sociaal-emotionele en intellectuele ontwikkeling.
Met een aantal kinderen werd een proefje gedaan met een zoutwateroplossing; er werd een touwtje in gehangen en het idee was dat daar in de loop van tijd zoutkristallen aan zouden groeien. Een zgn. hoogbegaafde jongen deed ook mee, hij zocht in dit experiment echter zijn eigen uitdagingen: “Wat nou als het water groen is” of: “Gaat het ook, en wellicht sneller, als je het water kookt?”
Ouders zijn vaak bang dat hun hoogbegaafde kind na een democratische school wellicht niet meer naar de universiteit kan. Mijn wedervraag is dan: Als die universiteit de plek is waar hij/zij gelukkig is, dan gaat dat ook vanuit hier lukken. De weg er heen is wellicht anders; maar soms zijn ongeplaveide wegen wel zo verrijkend!
Posted in: Algemeen.