Onderwijsvernieuwing en bekostiging
Aan de ministers Wiersma en Dijkgraaf
leden van de Tweede Kamercommissie OCW
Loenen 21-1-2022
Geachte meneer Wiersma en meneer Dijkgraaf,
Allereerst van harte gefeliciteerd met uw beider nieuwe functies als minister; veel wijsheid toegewenst met uw werkzaamheden binnen dit uiterste gevarieerde en wezenlijke werkveld.
Al meer dan 25 jaar ben ik werkzaam als onderwijspionier. Dit heeft geresulteerd in de vernieuwende school “Aventurijn” in 2000. Wij kozen er principieel voor om zoveel mogelijk los te functioneren van het bestaande systeem. Werkelijke vernieuwing is immers bijna onmogelijk in een bestaand stelsel van regels en wetten. Vernieuwing gaat juist over iets totaal anders. Dit betekent dat onze school een B3-school is, onder toezicht staat van de inspectie van het onderwijs, maar geen subsidie ontvangt.
In al die jaren heb ik gezien hoe vanuit het reguliere systeem pogingen tot vernieuwing zijn ondernomen; denk aan passend onderwijs, ervaringsgericht onderwijs, brede school, etc. Alles met meer of minder succes.
Toch zie ik dat er een steeds grotere groep ouders op zoek is naar andere vormen van onderwijs. Zij kiezen voor vrijstelling van leerplicht op grond van artikel 5 B van de leerplichtwet of hun kind zit thuis omdat het op school niet lukt ( thuiszitters). Anderen zoeken het op een B3 school of richten er zelf een op.
Wat ik in mijn dagelijkse praktijk ervaar, is dat deze oplossingen en zoektochten voorbehouden is aan mensen die daar voldoende financiële middelen voor hebben, of mogelijkheid hebben om zichzelf met het onderwijs van hun kind bezig te houden. Immers, een niet bekostigde school kost geld. Veel startende schooltjes werken daarom met vrijwilligers of ouders, in vaak goedkope of gratis ruimte. Anderen vragen veel schoolgeld. Dit maakt allemaal dat de continuïteit van deze initiatieven vaak niet gegarandeerd is, terwijl zij wél een waardevolle aanvulling zijn op het bekostigd onderwijs en veel kinderen er floreren.
Nu is het zo dat de overheid voor ieder kind in Nederland een bepaald budget heeft voor onderwijs; ieder kind heeft immers ook recht op onderwijs. Echter, op het moment dat ouders besluiten dat het aanbod binnen het reguliere onderwijs niet passend is bij hun kind of hun levensovertuiging, dan vervalt iedere bijdrage van de overheid; niet alleen de standaard financiering, maar ook de rugzakjes. Dus alleen mensen met ruimere financiële middelen kunnen zich een andere mening veroorloven en hun kind de plek geven die het nodig heeft. Ik kan U schrijnende voorbeelden geven van kinderen die op een school moeten blijven waar zij diep ongelukkig zijn, of zelfs thuis zitten, terwijl er plekken zijn waar zij zouden kunnen opbloeien.
Wat ik mij afvraag: Wat wordt er eigenlijk met deze gelden gedaan? Horen die niet aan het kind ten goede te komen?
Mijns inziens kunnen we leren van de zorg: Daar is een PGB; ieder kan zijn eigen zorg inkopen. Er zouden héél veel kinderen gebaat zijn bij een Kindgebonden Onderwijs Budget: Een soort voucher voor kinderen die, om wat voor een reden dan ook, geen plek vinden binnen het reguliere onderwijs. Ouders kunnen dan onderwijs inkopen dat werkelijk passend is voor hun kind: een B3-school, of als het thuisonderwijs krijgt of thuiszitter is: leermiddelen, afstandsonderwijs, museumpas etc.
Ik zou graag met u van gedachten wisselen over de mogelijkheden van zo’n Kindgebonden Onderwijs Budget. Mijn insteek zal altijd zijn dat dit het onderwijs in Nederland zal verrijken. Waarbij bekostigd en niet-bekostigd onderwijs elkaar kunnen inspireren om samen een zo breed mogelijk onderwijs aanbod te bieden aan álle kinderen in Nederland. De inhoud en kwaliteit van het onderwijs is aan de inspectie te beoordelen, het gaat mij hier om de eerlijke verdeling van onderwijsgelden en dus kansen voor kinderen!
Met vriendelijke groeten,
Hannah de Vos-Beckers
Posted in: Algemeen, blog schoolleider.