Loslaten

Eigenlijk is het opvoeden van kinderen één groot loslaten.

Het begint al bij de geboorte: het kind gaat zelf ademen, zelf eten. Het is los van moeder, maar nog afhankelijk van mensen om hem heen. Het leert steeds meer zelf te doen, dat gaat langzaam, maar er zijn van die mijlpaalmomenten, dat je je dat weer even realiseert.

De eerste stapjes zijn zo’n moment. Je kind kan zelf gaan waar het wil, het kan vallen en je kunt het als ouder niet meer voor allerlei onheil beschermen. Ze gaan op ontdekkingsreis. Het zal daarin zijn eigen unieke weg moeten gaan. We kennen ze allemaal: de rauwdouwers die altijd wel een pleister of blauwe plek hebben, en de voorzichtige kinderen die zich wel driemaal bedenken voor ze een stapje zetten.

Rond het vierde jaar gaan kinderen in Nederland doorgaans naar school. Ik zie dat dit voor veel ouders een enorme stap is. Je hebt je kind 4-5 jaar zó kunnen begeleiden als je dat zelf goed vond. Je hebt het zoveel mogelijk kunnen beschermen voor negatieve invloeden. Sommige kinderen gaan naar dagverblijven, maar voor veel kinderen die op Aventurijn komen is dit de eerst plek waar ze écht uit de bekende thuissfeer stappen. Het is ook de leeftijd dat kinderen sociaal meer om zich heen gaan kijken. Bij peuters zie je vooral dat kinderen naast elkaar hun eigen spel spelen. Rond het 4e jaar komen er meer sociale interacties. Ook dat is leren door vallen en opstaan en….weer méér loslaten voor de ouders; weer een stukje “geboren” laten worden.

Ik merk dat dat voor veel ouders een moeilijke periode is: Je kind gaat steeds meer zijn/haar eigen weg en wordt geconfronteerd met kinderen en andere volwassenen die de dingen anders doen dan thuis. Soms is dat fijn, soms is dat wennen. Een kleuter moet daar mee zien te dealen. Schrikt misschien van een kindje dat slaat, merkt dat zijn/haar gedrag niet gewenst is of mag niet meedoen met een spel. Dit zijn allemaal belangrijke ervaringen om te kunnen groeien.

Net als je kind mag vallen en ook moét vallen om goed te leren lopen, zal een kleuter ook een hele rits van sociale ervaringen moeten opdoen. Zolang dat begeleid wordt is dat helemaal niet erg en hoort bij de volgende stap de wereld in.

Soms vergeten wij volwassenen dat ook de opgroeiende kleuter negatieve ervaringen nodig heeft, en ermee zal experimenteren om te ervaren wat wel en niet OK is: Dat geldt voor het kind dat slaat en het kind dat geslagen is. Beiden zijn aan het leren emoties te hanteren of te onderzoeken waar de grenzen van jezelf en de ander liggen. Ieder kind op zijn eigen manier, ook thuis zal het gedrag gaan vertonen dat nieuw is en dat je niet gewend bent van je kleintje. Zie het als experimenteren en ontdekken van hoe je met elkaar om gaat. Observeer het en reageer adequaat, het is niet meer dan een onderzoek hoe de wereld om je heen werkt.

Voor kinderen zijn die negatievere ervaringen vaak ook snel weer over. Hoe vaak zie je dat na een heftige ruzie kinderen weer gezellig samen verder spelen, daar kunnen wij, volwassenen nog wat van leren. Ook heb ik regelmatig gezien dat kinderen die een jaar lang als water en vuur waren, daarna als de meest innige vrienden verder gaan. Vaak zijn het immers de gelijksoortige karakters die in eerste instantie botsen, tot ze ontdekken dat ze veel gemeen hebben en goede vrienden worden.

Laten we onze volwassen oordelen weghouden bij de kinderen, maar hen uitleggen en begeleiden bij alle zaken die bij het leven horen. Ik denk altijd als een kind gedrag vertoont dat ik liever niet zie: “Wat is het aan het leren, en hoe kan ik het daarbij helpen?”

Tijdens de opvoeding is er steeds het spanningsveld tussen beschermen en loslaten; dat blijft maar doorgaan: de middelbare school, de eerste verliefdheid, op kamers wonen…ja, zelfs mijn moeder van 85 heeft het er nog wel eens moeilijk mee…..

Posted in: Algemeen, blog schoolleider.